We kennen het gevoel allemaal: spijt. En nog een tandje verder: schuldgevoelens. Vooral na een dierbaar en onverwacht verlies, of te verwachten verlies, kunnen deze gevoelens als uit het niets opduiken. Toch zit er wetmatigheid achter.
Emotionele wetmatigheid is dat verdriet, de voorloper van spijt, er altijd uitmoet. Nee inderdaad niet elk verdrietje en elk teleurstellinkje. Maar de grote verdrieten, zeg maar. Die er inhakken in een mensenleven. En bij de één heftiger dan bij de ander. Je moet er iets mee. Geef het vorm, zodat het een plekje kan krijgen.
Je lichaam liegt niet en elke vorm van verdriet die onderdrukt wordt, wordt opgeslagen in je lichaam. Het is net waar je kwetsbare plek ligt, hoe het eruit komt. Bij mij het afgelopen half jaar op plekken met ziektes die me niet vertrouwd zijn. Waar ik opstandig van werd. En best wel wanhopig zo af en toe. Hoezeer ik ook probeerde rust te nemen en aandacht aan te schenken. Op een gegeven moment wordt rust somberte, dip of zelfs depressie.
Waar ik mee stoei is of elke vastgezette emotie tot een kwaal, ziekte of klacht leidt. Of andersom of elk lichamelijk falen tot een niet-verwerkte emotie te herleiden is. Op een gegeven moment hoor je toch ieder van boven de 50 over pijnen en pijntjes. De bomen groeien niet tot in de hemel en een zekere leeftijd brengt kwaaltjes met zich mee. Hoezeer je ook je best doet, je geestelijk en emotioneel welzijn zuiver te houden.
Maar ik had het over spijt en schuldgevoelens. De wetmatigheid ervan. De beroemde Elisabeth Kübler-Ross ontdekte in de 70-er jaren in haar “Lessen voor levenden, gesprekken met stervenden”, wel degelijk fases in rouw. Nou dien je die fases niet te zien als begrensd van de één naar de ander. Klaar met ontkenning (1) gaat niet automatisch over in (2) marchanderen, woede (3), verdriet en depressie (4) en het summum: (5) aanvaarding. Je karakter speelt een groot woordje mee. Het is niet lineair. En verlies trekt vaak eerder verlies aan. Spijt en schuldgevoelens die bij 4 kunnen horen kunnen zeer hardnekkig zijn. Maar probeer op een rustig moment deze gevoelens op zijn waarheidsgehalte te betrappen. Is je handelen met de kennis die je toen had, niet logisch geweest? En zou je met de kennis die je nu hebt heel anders handelen? Zouden we het dan niet kunnen zien als leerproces? Mag je jezelf dan vergeven?
Wanneer moet je spijt hebben?Eigenlijk toch alleen als je willens en wetens fout hebt gehandeld en hier ook van doordrongen moet zijn of zou moeten zijn?Als je iets of iemand met de beste intenties benadert,maar blijkbaar niet naar de zin van datgene of diegene,in hoeverre is je dan iets te verwijten?Tenzij je natuurlijk op deze wijze ONGEWILD schade hebt aangebracht.Dat is pijnlijk,maar als dit nou echt je bedoeling niet was?En dit normaal gesproken ook niet te voorzien?
Ja Loes herkenbaar.Soms denk je bij je zelf,had ik maar dit of had ik maar dat gedaan,achter af gepraat maar wel een waarheid als een koe. Soms denk ook ik wel eens, wat dom of zo, maar mijn manueel therapeut zegt veelal lichaam en ziel is 1, heb je stress dan heb je vaak ook lichamelijke klachten,ben je verdrietig dan uit het ook weer op een bepaalde manier,maar het uit zich altijd op de meest zwakke plek van het lichaam.
Dankjewel Loes, erg mooi.
Liefs, Wendel
Hoi Loes, mooi en herkenbaar.
herkenbaar omdat ikzelf ook enkele aspecten herken waar je het over hebt.
prachtig geschreven hoor,
weer een parel aan de ketting erbij.
xxx broertje