Gastblog: Tsimane indianen en hun koolhydraatrijk voedsel

Anna Berg, België

Medische en medicinale topics kunnen me wel bekoren. Ik lees ze het liefst verpakt in een populair-wetenschappelijk jasje en jargon. Met voldoende info dus, maar in een taal die ik, zonder dokter of verpleegster te zijn, kan snappen. Er is altijd wel iets dat me boeit of verwondert. In krant of tijdschrift, in het UZ Leuven-blad, op internet, in de brochures van de Mucovereniging, in de boekjes bij de dokter …

En dat leverde weer voer voor dit maandags logje. Want The Lancet publiceerde een interessante studie rond de gezondheid van het hart. De gezondste harten kloppen namelijk ver van hier. In het Boliviaanse regenwoud meer bepaald, daar waar het Amazonewoud de bergen van de Andes raakt. Bij de Tsimane-Indianen. De Tsimane? Nooit van gehoord. En dan stelt een nieuwsgierig ikje de Jambers- en Alloovragen: de Tsimane, wie zijn ze, wat doen ze, wat drijft hen?

De Tsimane indianen

tsimane indianenMet zo’n 16.000 zijn ze en ze leven nog pre-industrieel middeleeuws, zeg maar, een beetje zoals onze Germaanse voorvaderen 1000 jaar geleden. In kleine dorpsgemeenschappen, in rieten hutten, ver weg van de bewoonde wereld. Als buitenstaander heb je lef, geld, meerdere vluchten en een betrouwbare kano nodig om er te geraken.

De Tsimane vullen hun bestaan met vissen en jagen, met vruchten verzamelen en bomen kappen voor lapjes grond. Omdat ze al die dingen moeten doen om aan voedsel te geraken, zijn ze een groot deel van de dag fysiek actief in het getouw. Stappentellers hebben ze niet nodig want 16.000 stappen per dag is daar de regel, niet de uitzondering. Ze zitten met andere woorden weinig stil. En dat is goed voor de gezondheid. Bovendien eten ze alleen natuurlijk voedsel. Hun dieet is arm aan verzadigde vetzuren en rijk aan onbewerkte en vezelrijke koolhydraten. Dé garantie voor een leven zonder hartproblemen, zo blijkt. Fysiek dan toch. Want over liefdesverdriet en ander hartzeer heeft de studie het uiteraard niet. 😉

Wie denkt dat hij/zij dat dieet kan nabootsen met de paleohype van bij ons, heeft het mis. Om Tsimane-wijs te leven heb je nodig: zelfgevangen varken, aap of tapir, zelfgeviste vis als piranha, zelfgeteelde rijst en maïs, zelfgeplukt fruit en noten. Bovendien blijkt uit de studie dat ook fervente aanhangers van koolhydraatarme diëten zich moeten herbronnen, want 72% van de Tsimane-energie komt net voort uit de hier vaak verguisde koolhydraten.

Koolhydraatrijk voedsel

Hoe weten we dat allemaal zo zeker? Door multidisciplinaire wetenschappelijke samenwerking. Een team van wetenschappers en artsen streek bij de Tsimane neer, maakte CT scans van volwassen harten en deed metingen van gewicht, hartslag, bloeddruk, cholesterol en bloedsuiker. Ook het calciumgehalte in de kransslagaders werd gecontroleerd.

En de resultaten voor al die parameters zijn, om in cardiotermen te blijven, bloedstollend laag. Bijna 9 op de 10 volwassenen lopen geen enkel risico op hartziekte. Hartaanvallen en beroerte zijn nagenoeg onbestaande. Een 80-jarige Tsimane heeft dezelfde vasculaire leeftijd als een Amerikaan van midden in de 50. En de door ons gevreesde aderverkalking komt er haast niet voor. Indrukwekkende conclusies, to say the least!

tsimane en koolhydraatrijk voedselMet de publicatie van de studie hopen de onderzoekers in onze westerse wereld een mentaliteitsverandering op gang te brengen. Zodat we onze leef-, eet- en beweeggewoonten gaan aanpassen. Als we langer gezonder willen leven. Voor het te laat is.

Toen ik het artikel las, moest ik terugdenken aan The Mission. De film uit 1986 met Jeremy Irons en Robert de Niro. Een prachtige maar heel droevige film over het lot van de Guarani-Indianen boven de watervallen. Ik zag opnieuw de gruwelen die de Spaanse en de Portugese kolonisten daar hebben begaan. Ik moest weer denken aan de Jezuïeten die daar een zoveelste missiepost gingen uitbouwen. Hun geloof en denken gingen opleggen aan de mensen van het woud. Ik hoorde weer hun hemelse gezangen (muziek van Ennio Morricone) voor ze werden uitgemoord. En kreeg het weer even koud als bij de film.

Want ik hoop dat de Tsimane verder wel met rust gelaten worden na wat ze ons geleerd hebben. Dat we hen vooral dankbaar blijven voor de inzichten. Maar als ik lees dat er van hieruit nu ook al dure en exclusieve reizen worden aangeboden om in Bolivië te gaan vissen in Tsimane-gebied, hou ik mijn 50+ hart vast voor de toekomst van hun gezond(st)e harten.

Bron: *Klik*