Kun jij kritiek uiten, je mening naar voren brengen, assertief zijn, voor jezelf zorgen, grenzen stellen? Zo maar even wat kreten die bij mij opkomen, als ik over kritiek nadenk. Van de week vroeg een dame me om opbouwende positieve kritiek op haar werkstuk. Ja tuurlijk, we gaan wel respectvol met elkaar om.

Gelijktijdig deze week meldde een bekende dat hij overvraagd werd in een vriendschap en op mijn: “grenzen stellen”, verwonderd reageerde met : “Ben jij een psychiater?”.  Dit ter illustratie van hoe ingewikkeld relaties toch in elkaar kunnen zitten. Over hoeveel verschillende sociale vaardigheden een mens wel dient te bezitten. Sociale vaardigheden ja. Want veel kan heel mooi opgelost worden. Gladjes zonder deuken op te lopen. Als we er een beetje moeite voor doen. Niet gelijk in ongenuanceerde kritiek uitbarsten. En toch voor jezelf op te komen. Eigen leefruimte houden.

Nog een voorbeeldje? Ik kreeg van de week mijn stukje terug voor het boek “25 obsessies”. Geredigeerd. Zwaar rood geredigeerd. Voor de zoveelste keer. En ik werd er erg naar van. Verdrietig ook. Me onbegrepen voelend. En dat op de vroege morgen deed me naar de telefoon grijpen naar de uitgever. Om een lang verhaal kort te maken: volgens haar waren er ook hele stukken zwart zonder rood. Waren de schrijfsels van de andere 16 schrijvers veel meer rood doorkringeld, en moest ik het niet zien als oordeel, maar als spel. Daarnaast wist ze te melden dat ze niets wist van burn-out. En ja daar keek ik dan weer niet van op. Dat had ik al gemerkt aan haar wijze van redigeren. En de uitsmijter: “je schrijven kan er alleen maar beter van worden”.

Ik vroeg me in gemoede af of mijn eigenheid in mijn schrijven dan niet zou worden ondermijnd. Eenheidsworst hebben we al genoeg. Ik heb een ander artikel bij de kop genomen en heb de kritiek heerlijk laten zakken. Blij dat ik mijn vrijheid van schrijven terug had. Bezig in te plannen wanneer ik mijn moed bij elkaar heb gerommeld om de “25 obsessies” weer aan te pakken.

Telt doordachte kritiek als ongenuanceerde kritiek?  Of laat ik het te diep binnenkomen? Trek het als een jurk over me heen, zoals nicht regelmatig meldt? Mooie uitdrukking. Eentje die ik helemaal voor me zie. Die kritiek-jurk die ik nog aantrek ook. Volgende week maar weer vanuit mijn eigen kracht, de kritiek rustig op afstand bekijken. En mijn sociale vaardigheden inzetten… Kritiek: het mag wat.