Vol verbazing kan ik luisteren naar mensen met hele stellige meningen. En rol ik bijna van mijn stoel als een week later – even stellig – die mening 180° is gewijzigd. Eega noemt dit voortschrijdend inzicht. En verblikt of verbloost er niet van. Kan soepel omgaan met tegenstellingen.

Voortschrijdend inzicht gaat bij mij ietwat geleidelijker. In een week tijd totaal van mening draaien, vind ik op zijn zachtst gezegd dubieus. Weinig vertrouwensvol. Maar ik kan er wel smakelijk om lachen. En neem voortaan de stellige stellingen minder serieus. En op den duur steek ik er vrolijk de draak mee.

Dit kun je dan weer als voortschrijdend inzicht bij mij betitelen. De slag om de arm bij het horen van zoveel stelligheid. Vroeger zou ik de draaikont heel serieus nemen, ook in zijn of haar gedraai. En het gevoel hebben alle hoeken van de kamer te zien. Daar word je duizelig van. En draaierig. Vereist iets teveel flexibiliteit. Flexibiliteit waarin je maar beter niet teveel kunt meegaan.

Een spiegel voorhouden in zo’n geval kan op de lachspieren gaan werken van de stellige stellingen nemende persoon. En daardoor de betrekkelijkheid en de houdbaarheid van de mening. Zoals iemand die niet van dieren zegt te houden, verslingerd raakt aan een hond.

Schoonmama zaliger kon zo heerlijk zeggen: “daar ben ik geen mens voor”. Duidelijk en je wist waar haar grenzen lagen. En waar je je aan te houden had. Zij switchte echt niet zomaar van mening. Op haar kon je bouwen. Oftewel de oorlog mee winnen. En zeker met haar voorraad koekjes. Die zouden een oorlog wel doorstaan. Over de datum, dat wel. Maar dat is een seignant detail.

Inzichten kunnen op zeer onverwachte momenten binnenvallen. Bij mij meestal in rust. Of in mijn denktank. Dank nichie voor dit woord. Die houden we erin. Meld ik hier toch maar weer even.

Mijn idee van meningen is toch vaak procesmatiger. Afgewogen door alle mitsen en maren. En ja de nuance opzoekend.

Mijn voortschrijdend inzicht nu over stellige meningen is: lekker om tegenaan te trappen, om de humor van in te zien, en hopelijk de dialoog zoekend, en ergens tussen zwart en wit, elkaar vindend. Maar over de Zwarte Pieten discussie ben ik cultuurgebonden nederlands-gevoelig stellig: zwart is zwart.  Benieuwd of daar nog voortschrijdend inzicht in mogelijk is.